Sürücü Eğitmeninin Profesyonelliği

Sürücü Eğitmeninin Profesyonelliği

Sürücü eğitmeni, sadece direksiyon başında bilgi aktaran biri değil; aynı zamanda bir rehber, bir rol modeldir. Bu nedenle, eğitmenin profesyonelliği hem teknik bilgi hem de etik duruşla şekillenir.

1. Dış Görünüş ve Kişisel Bakım

• Kıyafet Seçimi: Hava sıcak olsa bile, kısa şort gibi gayri resmî kıyafetlerle derse katılmak profesyonellikten uzaktır.
• Hijyen: Tırnak temizliği, vücut ve ağız kokusu gibi kişisel bakım unsurları, öğrencinin konforu için önemlidir.
• Araç Temizliği: Ders aracı, özellikle camlar ve aynalar, her zaman temiz olmalıdır. Bu hem güvenli sürüş hem de profesyonel bir izlenim için gereklidir.

2. 2. Ders Esnasında Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Odaklanma: Eğitmen, ders sırasında tamamen işine odaklanmalı, dış etkenlerden etkilenmemelidir.
• Gözlem: Öğrencinin sürüşünü dikkatle izlerken, aynı zamanda trafikteki gelişmeleri de takip etmelidir.
• İletişim: Ders sırasında öğrenciyi rahatlatacak, konuyla ilgili kısa sohbetler yapılabilir. Ancak, ders dışı ve özel konulara girilmemelidir.

Türkiye’de ders araçlarında eğitmen için genelde orta dikiz aynası vardır. Ancak Hollanda’da biz eğitmenler ön camın sağ üst köşesine küçük bir ek ayna takarız. Bu aynayla öğrencinin göz hareketlerini izleyebiliriz. Öğrencinin nerelere baktığını, özellikle bakması gereken yerleri gözden kaçırıp kaçırmadığını bu aynadan net görebiliriz. Bu küçük ayna, eğitmenin tepkilerini daha doğru zamanlamasına yardımcı olur. Çünkü trafikte sadece direksiyon değil, göz kontrolü de hayati önem taşır.

3. Etik Kurallar ve Öğrenciyle İletişim

• Sınırların Belirlenmesi: Öğrenciye özel hayatıyla ilgili sorular sormaktan kaçınılmalı; öğrenci böyle sorular sorduğunda ise nazikçe konudan uzaklaşılmalıdır.
• Tarafsızlık: Eğitmen, öğrencinin dış görünüşü veya davranışlarıyla ilgili önyargılardan uzak durmalı, objektif bir tutum sergilemelidir.
• Empati: Öğrenci ukalalık yapsa bile, bunun altında yatan sebepler anlaşılmaya çalışılmalı ve anlayışla yaklaşılmalıdır.

🎯 Halo Etkisi Nedir?

Bir eğitmenin öğrencinin belli bir dış özelliğine (örneğin giyim tarzı, konuşma biçimi, kişisel bakımı) bakarak, onun genel karakteri veya yetkinliği hakkında toptan bir yargıya varmasıdır.
Eğer öğrenci dış görünüş olarak olumlu bir izlenim bırakıyorsa (örneğin şık giyiniyorsa, düzgün konuşuyorsa), eğitmen farkında olmadan onun tüm yönlerinin olumlu olduğunu varsayabilir.
Aynı şekilde, saçının dağınık olması, kıyafetinin özensiz görünmesi ya da konuşma tarzının kaba olması gibi etkenler, eğitmenin öğrenciyi “disiplinsiz, ilgisiz ya da yetersiz” gibi toptan olumsuz şekilde değerlendirmesine neden olabilir.
Bu da öğrencinin dersteki etkileşimini, eğitmenin ilgisini ve yönlendirme tarzını doğrudan etkileyebilir.

🚦 Eğitim ortamında bu nasıl görünür?

• Eğitmen, çok güzel giyinmiş, bakımlı veya etkileyici konuşan bir öğrenciye karşı daha sabırlı ve hoşgörülü davranabilir.
• Yakışıklı, güzel veya sempatik bir öğrenciye farkında olmadan daha fazla destek verebilir.
• Buna karşılık, daha sessiz, içine kapanık veya dış görünüşü dikkat çekmeyen bir öğrenciye karşı daha mesafeli, hatta katı olabilir.

🛑 Problem Nerede?

Halo etkisi, eğitmenin farkında olmadan öğrenciyi “genel olarak iyi” ya da “genel olarak yetersiz” görmesine yol açar.
Bu da öğrencinin gerçek sürüş performansının adil şekilde değerlendirilmesini engeller.

🧠 Profesyonel Bir Eğitmen Ne Yapmalı?

• Halo etkisinin farkında olmalı
• Kılık kıyafet, konuşma tarzı veya kişilik yapısı gibi sürüşle ilgisi olmayan unsurların değerlendirmeye sızmasına izin vermemeli

“Sürüş becerisi, görünüşle değil davranışla ölçülür.”

Not: Genelde sınavatörler (sınav komisyon) halo etkisi tuzağına çok düşerler.

4. Öğrencinin Psikolojik Durumu

• Rahat Bir Ortam: Öğrenci, kendini rahat hissettiğinde daha iyi öğrenir. Eğitmen, öğrencinin gerginliğini fark ettiğinde, kısa bir mola vererek öğrencinin rahatlamasını sağlayabilir.
• Destekleyici Tutum: Öğrenciye karşı sabırlı ve destekleyici bir yaklaşım benimsenmeli, onun özgüvenini artıracak şekilde davranılmalıdır.

5. Sürekli Gelişim ve Eğitim

• Kendini Güncelleme: Eğitmen, trafik kuralları, sürüş teknikleri ve eğitim yöntemleri konusunda sürekli kendini geliştirmelidir.
• İletişim Becerileri: Etkili iletişim, başarılı bir eğitimin anahtarıdır. Eğitmen, öğrencileriyle açık ve anlaşılır bir şekilde iletişim kurmalıdır.