ÖğrenciTeori Eğitimleri

🚶‍♂️ Tanımlar- Yolu Kullananlar

Paylaş
Paylaş

🚶♂️ Tanımlar- Yolu Kullananlar

 

 

Trafikte Kim Var?

Yolda bulunan, hareket eden ya da bir şekilde trafiğe dahil olan her kişiye veya hayvana “yolu kullanan” diyoruz.
Bu ister yürüyen bir yaya ister bir otomobil sürücüsü ister bir hayvan sürüsü olsun — hepsi trafikte yer alır.

Kısaca, trafik = yolu kullananların tümü diyebiliriz.

Ancak trafik kuralları herkes için aynı değildir.
Bir yaya ile bir sürücüye uygulanan kurallar farklıdır.
Bu nedenle trafiği kategorilere ayırmamız gerekir.

Yayalar
Sürücüler

🧠 Neden Sınıflandırma Yapıyoruz?

Trafikte herkesin sorumluluğu, bulunduğu role göre değişir.
Yaya olan bir kişi, araca bindiğinde artık sürücü olur.
Bu değişen roller, farklı kurallar getirir.
İşte bu yüzden yolu kullananları gruplara ayırmak hem eğitimi kolaylaştırır hem de adaleti sağlar.

✅ Doğru sınıflandırma = Doğru sorumluluk.

Trafik = Bütün yolu kullananlar, yayalar, sürücüler, at arabası, atlı ve hayvanları sevk ve idare edenler vs. denir.

Yayalar = Araçlarda bulunmayan, karayolunda hareketsiz veya hareket halinde bulunan insandır.  Kısaca sürücüler hariç bütün yolu kullananlara diyoruz, yayalar, steple, kaykay, bisikleti veya motorun yanında yürüyerek götürenler vs.

Sürücüler = Bütün yolu kullananlar, yayalar hariç

Taşıt = Karayolunda insan, hayvan ve yük taşımaya yarayan araçlardır.

Motorlu taşıt = Makine ile yürütülenler denir.

Motorsuz taşıt = İnsan ve hayvan gücü ile yürütülenlere denir.

Engelli taşıtları = Özel Tertibatlı Motorlu Araç

Engelli taşıtı, engelli bireyin bizzat kullanabilmesi amacıyla, bedensel engeline uygun biçimde özel tertibatla donatılmış olan otomobil, panelvan, minibüs veya benzeri motorlu araçlardır.
Bu araçlar motorlu taşıt sınıfına girer ve ehliyet, tescil ve vergi işlemleri açısından diğer motorlu araçlarla aynı hukuki statüye sahiptir, ancak bazı istisnai muafiyetlere (ÖTV, kullanım kısıtlaması) tabidir.

Tekerlekli Sandalye (Motorlu veya Motorsuz)

Engelli aracı, yürüyemeyen veya kısıtlı hareket edebilen bireylerin kullandığı, elektrikli ya da elle çevrilen tekerlekli sandalye türleridir.
Bunlar motorlu taşıt olarak sınıflandırılmaz, genellikle yaya olarak değerlendirilir.
Ancak şehir içi yaya alanlarında, kaldırımlarda ve geçitlerde özel öncelik ve koruma gerektirir.

📌 Dipnot

Bu çalışmada kullanılan “Engelli Taşıtı” ve “Engelli Aracı” tanımları, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve Karayolları Trafik Yönetmeliği’nde doğrudan yer almamakta olup; mevcut mevzuattaki uygulamalara, resmi düzenlemelere ve pedagojik ihtiyaçlara dayanarak oluşturulmuştur.
Tanımlar, hukuki bağlayıcılık amacı taşımamakta, sadece eğitim ve kavramsal kolaylık sağlamayı hedeflemektedir. Resmî ve hukuki yorumlar için yürürlükteki mevzuat geçerlidir.

Motorlu bisiklet (Moped): Azami hızı saatte 45 kilometreyi, içten yanmalı motorlu ise silindir hacmi 50 santimetreküpü, elektrik motorlu ise azami sürekli nominal güç çıkışı 4 kilovatı geçmeyen iki veya üç tekerlekli taşıtlar ile aynı özelliklere sahip net ağırlığı 350 kilogramı aşmayan dört tekerlekli L1, L2 ve L6 sınıfı motorlu taşıtlardır. Elektrik ile çalışanların net ağırlıklarının hesaplanmasında batarya ağırlıkları dikkate alınmaz.

Kısaca saatte 45 km geçmeyen (geçmesi yasak olan) net ağılığı 350 kg aşmayan taşıtlara Moped diyoruz.

🎯 Kavramsal Ayrımların Önemi

Trafik eğitimi ve trafik hukuku söz konusu olduğunda, kullandığımız kavramlar yalnızca dilsel seçimler değildir; her biri yasanın nasıl uygulanacağını doğrudan etkiler.
Bu nedenle bu çalışmada trafik, taşıt, yol kullanıcısı, sürücü gibi temel kavramlar mümkün olduğunca açık, sınıflandırılmış ve örneklendirilmiş biçimde tanımlanmıştır.

Bu kavramsal netlik sayesinde:

  • Hangi kuralların kime uygulandığı,
  • Hangi taşıtların hangi hükümlere tabi olduğu,
  • Engelli bireylerin araçlarıyla trafikteki konumu,
  • Motorlu ve motorsuz araç ayrımının sonuçları,
    gibi birçok temel konu, ileri düzeyde yanlış anlaşılmaların önüne geçilerek açıklığa kavuşmuş olur.

❗ Bu nedenle kavramları bu şekilde önden netleştirmek, trafik kanununun bütününü işlerken pusula görevi görecektir.

 

 

 

Rehberlik Notu

 

 

Trafikte “Kim Var?” sorusunun anlamı

Trafikte herkes aynı rolde değildir. Yaya olmak başka bir sorumluluktur, sürücü olmak başka.
Ama çoğu insan bu farkı düşünmeden hareket eder.
Eğer öğrenci “ben şimdi sürücüyüm ama biraz önce yayaydım” diyebilmeyi öğrenirse, karşısındakinin de insan olduğunu fark eder.

Sınıflandırmak, ezberlemek için değil, empati kurmayı öğrenmek içindir.

Eğer yayaların neden korunması gerektiğini gerçekten anlarsa, yaya geçidinde durmak zorunluluk değil, içsel bir davranış olur.
Eğer sürücünün neden dikkatli olması gerektiğini kavrarsa, korna yerine frene gider.

🟢 Rolünü fark eden, sorumluluğunu da fark eder

 

📌 Pedagojik Açıklamalar

📘 Yaya

Yayalar trafikteki en korunmasız gruptur. Çünkü araç içinde değillerdir, dışarıdadırlar ve bu yüzden daha az görünürler. Hızla yola çıkabilir, yön değiştirebilirler. Bu nedenle sürücüler yayalara yaklaşırken önceden yavaşlamalı ve her an durabilecek gibi olmalıdır.


“Yaya gör, yavaşla!”

 

 

🚗 Sürücü

Sürücü, sadece direksiyonu çeviren kişi değildir. Sürücü, aynı zamanda trafiğin sorumluluğunu taşıyan kişidir. Ne kadar kural bilirse, o kadar güvenli bir trafik ortamı oluşur.


“Sürücü olmak direksiyon değil, sorumluluktur.”

 

🚙 Taşıt

Taşıt, insan, hayvan veya yük taşımaya yarayan her türlü araçtır. Otomobil de taşıttır, at arabası da. Taşıt kavramı geniştir ama sürücü açısından önemli olan, her taşıtın kendi hızına, ağırlığına ve kurallarına sahip olduğudur.


“Her taşıtın kendine özgü bir dili vardır.”

 

🛻 Motorlu Taşıt

Motorla çalışan araçlar genelde hızlı, ağır ve tehlike potansiyeli yüksek taşıtlardır. Bu nedenle bu araçları süren kişiler, daha bilinçli, dikkatli ve savunmacı olmak zorundadır.


“Güç sende, sorumluluk da sende.”

 

🚲 Motorsuz Taşıt

Bisiklet gibi motorsuz araçlar sessizdir, küçük hacimlidir ve bu yüzden trafikte fark edilmezler. Bu onları daha savunmasız yapar. Özellikle sağ şeritte sessizce ilerledikleri için sürücüler dikiz aynasını iyi kullanmalıdır.

“Sessizler, ama oradalar.”

 

Engelli Taşıtı

Bu araçlar, engelli bireylerin bağımsızca araç kullanabilmeleri için özel olarak donatılmıştır. Kuralları motorlu taşıtlarla aynıdır. Ama bazı vergisel ve kullanım hakları farklılık gösterir. Sürücüler bu araçlara karşı saygılı ve bilinçli olmalıdır.


“Erişilebilirlik, saygıyla başlar.”

 

🦽 Tekerlekli Sandalye

Motorlu ya da elle çevrilen bu araçlar yaya olarak kabul edilir. Ama sıradan yayalardan daha hassas konumdadırlar. Kaldırım iniş çıkışları, yaya geçitleri gibi yerlerde kolay hareket edemezler. Onlara yol vermek, sadece kural değil vicdani bir görevdir.


“Yavaşla, orada biri mücadele ediyor olabilir.”

 

 

🛵 Moped

Mopedler küçük, hafif ve düşük hızlı motorlu araçlardır. Ama görünmezlikleri yüksektir. Özellikle trafiğin yoğun olduğu bölgelerde ani çıkış yapabilir, sürücüler tarafından fark edilmeyebilirler.


“Küçük olabilir, ama yok sayılmaz.”

Kavramsal Ayrımların Pedagojik Önemi

Kavramlar sadece teorik bilgi değildir. Doğru kavramı öğrenmek, sürücünün kuralı içselleştirmesini sağlar.
Örneğin “yaya” kelimesi sadece bir kelime değil, yolda karşılaşılacak bir canlı varlıktır.
“Sürücü” demek sadece direksiyon başındaki kişi değil, aynı zamanda kurallardan sorumlu aktördür.
Bu kavramsal farkındalık, öğrencinin trafikteki davranışlarını belirler.

Eğer öğrenci “motorlu taşıt” ile “motorsuz taşıt” ayrımını gerçekten anlarsa, bisikletliyi gördüğünde onun neden daha fazla dikkat gerektirdiğini kendi kendine hisseder.
“Engelli aracı” kavramı içselleştirilmişse, kaldırım kenarında duran bir tekerlekli sandalye sürücüsüne yol vermek ezber değil, refleks olur.

🟢 Kavramı anlamak = Kuralı otomatik uygulamak demektir.

 

Paylaş
Yönetici
Veysel Kılınç -

Buraya yazar hakkında bilgi gelecek. Biyografi ve ya özgeçmiş olabilir...

Bir Yorum Yaz

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Benzer Yazılar
Sürüş DinamiğiÖğrenciPratik Eğitimler

Araca Binme ve Araçtan İnme

📘 Araca Binme ve Araçtan İnme 🎯 Dersin Amacı Sürücü adaylarının, araçla...

Pratik EğitimlerÖğrenci

Zihinsel ve Görsel Sürüş Eğitimi – 1. Ders

Zihinsel ve Görsel Sürüş Eğitimi – 1. Ders   GORSEL BİLGİ YONETİMİ...

ÖğrenciSürücü

Gerçek Ehliyet Sınavı, Sınavdan Sonra Başlar

Gerçek Sınav, Sınavdan Sonra Başlar Ehliyet almak için sürücü kursuna yazıldığında, büyük...

Bu sayfanın içeriğini kopyalayamazsınız

Bu sayfanın içeriğini kopyalayamazsınız